Eklem enjeksiyonu, eklem içine uygulanan ilaç enjeksiyonlarını ifade eder. Eklem içi ilaç uygulamaları sıklıkla eklemin hastalığı veya bozukluğuna bağlı olarak ortaya çıkan semptomları gidermek amacıyla uygulanmaktadır.
Hangi Durumlarda Eklem içi Enjeksiyonlar Yapılabilir ?
- Tek eklem ile sınırlı iltihabi eklem hastalıkları (inflamatuvar monoartrit),
- Osteoartrit (kireçlenme),
- Bursit,
- Tenosinovit
Yukarıda belirtilen hastalıkların varlığında eklemdeki ağrıyı azaltmak, enflamasyonu baskılamak ve eklem içi yapıları tamir etmek için eklem içi enjeksiyonlar tercih edilebilir.
Hangi İlaçlar Kullanılır?
Eklem içi enjeksiyonlarda en sık kullanılan ilaçlar kortikosteroid ve lokal anestezik kombinasyonlu ilaç uygulamalarıdır. Bunun dışında eklem sıvısının akışkanlığını arttıran ve eklem kıkırdak yapısını güçlendiren viskosuplementer ilaçlar, % 25’lik dekstroz ve PRP (plazma deriveleri) gibi ajanlarda eklem içi enjeksiyonlarda kullanılmaktadır.
Eklem İçi Enjeksiyon Uygulaması Nasıl Yapılır?
Eklem içi uygulamalar enfeksiyon riski nedeniyle mutlaka uygun cilt hazırlığı gerektirir. Enjeksiyon öncesi cilt bölgesi, cilt antiseptiği solüsyonlar (alkol ya da povidin-iodin) ile temizlenir. Diz altına yastık desteği sağlanarak diz hafifçe fleksiyona getirilir. Doktorunuz tarafından eklem içi bölgeye girebilmek için bölge tespiti yapılır. Hedef girişim noktası belirlendikten sonra steril iğne ile diz eklemi içine girilir. Enjeksiyon öncesi dizde fazla sıvı varsa boşaltılır. Sonrasında enjeksiyon için belirlenen ilaç içeriği eklem içine enjekte edilir. 3-5 dakika süren kısa bir uygulamadır. Enjeksiyon sonrası hekimin tercihine göre dize bandaj uygulaması yapılabilir. Diz enjeksiyonundan sonra 1-2 gün dize aşırı yüklenmelerden kaçınmak gerekir.
Son yıllarda ultrasonografi ve skopi rehberliğinde de eklem içi enjeksiyonlar yapılmaktadır. Özellikle kalça eklemi ve sakroiliak eklem gibi derin eklem enjeksiyonlarında görüntüleme rehberliğinde eklem içi enjeksiyonları komplikasyon riskini azaltmaktadır. Radyasyon güvenliği de göz önüne alındığında ultrasonografi rehberliğinde yapılan eklem içi enjeksiyonları giderek yaygınlaşmaktadır.
Eklem içi Enjeksiyonlar Hangi Sıklıkta Uygulanır ?
Uygulanan ilaca, hastanın yakınmalarının gidişatına ve hekimin kararına göre uygulama sıklığı hastadan hastaya değişebilmektedir. Steroid içerikli tedavilerin aynı bölgeye yılda 3 kez den fazla uygulanması önerilmez. Viskosuplementer ilaçlar ise ticari forma bağlı olarak 3 ya da 5 doz şeklinde uygulanabilmektedir.
Eklem İçi Enjeksiyonların Yan Etkileri Nelerdir ?
Uygulanan ilaca bağlı ya da genel enjeksiyona bağlı yan etkiler görülebilir. Genel yan etkiler arasında alerjik reaksiyonlar, uygulama yerinde enfeksiyon ve kanama gibi komplikasyonlar yer alır. İlaca bağlı yan etkiler arasında kortizon enjeksiyonunda bulgularda geçici alevlenme, dokuda harabiyet gibi lokal bulguların yanında çok az da olsa ilacın genel dolaşıma karışmasına bağlı kan şekerinde yükselme, mide problemleri, enfeksiyonlara yatkınlık gibi sistemik yan etkiler de görülebilmektedir.